mieke van os

Sterk spul

Mieke van Os

Sommige bijvoeglijke naamwoorden kun je versterken door er een woordje voor te zetten. Als het echt koud is, is het ijskoud. Als iets heel zoet is, is het mierzoet. En als je heel naakt bent, ben je spiernaakt. Spelen met taal en beeldtaal: wat voor afbeelding levert het nieuwe bijvoeglijke naamwoord op?

 

Variant Sterk Spul

Ja ja: de regels: bijvoeglijk naamwoorden zo kort mogelijk schrijven (groot / grote en dus niet met meer letters), stofnamen eindigen op -en (gouden)  en ze krijgen geen -e krijgen als ze staan tussen het lidwoord ‘een’ en een het-woord (een mooi meisje). En alle intensiveringen schrijf je aan elkaar, met uitzondering van sommige woorden waarvan het eerste lid een onvoltooid deelwoord is. Het is razendsnel, maar stinkend rijk. Het is kokendheet, maar tergend langzaam. Makkelijker kunnen we het niet maken, moeilijker wel! Want nu komt de uitdaging: hoeveel versterkende bijvoeglijk naamwoorden ontdek je per vierkant? Kun je er ook andere mee maken? Wat als je een aantal vierkanten gaat combineren: welke – misschien wel heel verrassende – superversterkingen ontstaan dan? Hoe zou jij die uitbeelden of illustreren? Je mag er je eigen collage van maken, dus kies er de voorwerpen, mensen, dieren, planten, halfdier-halfplant bij of wat je wilt. Want dat is ook nog een regel: versterkende bijvoeglijke naamwoorden zeggen iets over zelfstandig naamwoorden ofwel – juist ja – voorwerpen, mensen, dieren, planten, halfdier-halfplant-achtigen…..

Variant Dramaqueen

Omschrijf en geef het versterkende bijvoeglijke naamwoord  én beeld uit.

“Wat ben je als je heel ziek bent?” “Doodziek!”

“Als iets heel goedkoop is, dan is het?” “Spotgoedkoop!” 

Variant Doorschrijven

Schrijf een (grappig) stukje, waarin je tien woorden gebruikt, en draag elkaars stukje voor.  Voorbeeld:

“Zwaarverkouden en doodziek lag ik op bed. Het was bloedheet en mijn mond was kurkdroog. “Water”, smeekte ik. De bloedmooie verpleegster…” enzovoort.

 

Variant Op zijn Afrikaans

Laurel en Hardy, een is brandmaer en die ander een spekvet (Afrikaans)

Laurelhardy versterkend Afrikaans wikipedia

 

 

Dikke papverf

Mieke van Os

Missing link impastotechniek

Rembrandt van Rijn zorgde voor een revolutie in de schilderkunst met zijn impastotechniek. Zijn werk krijgt een 3-D effect door een dikke laag verf die zorgt voor een soort van reliëf in zijn meesterwerk. De verflaag steekt uit ten opzichte van het oppervlak, hierdoor reflecteert er meer licht. En lichtwerking is een van de meest kenmerkende kenmerken van Rembrandts werk. Hoe hij dat deed is nu drie eeuwen later ontdekt door een internationaal onderzoeksteam onder leiding van de TU Delft en het Rijksmuseum, dat gebruik heeft gemaakt van de European Synchrotron Radiation Facility (ESRF) in Grenoble.

Het geheim van de Meester

We wisten al dat hij het het impasto-effect bereikte met materialen die van oudsher beschikbaar waren op de zeventiende-eeuwse Nederlandse kleurstoffenmarkt, namelijk het pigment loodwit – een mengsel van Pb3(CO3)2·(OH)2 (hydrocerussiet) en PbCO3 (cerussiet) – en organische oplosmiddelen (vooral lijnzaadolie). Nu weten we ook het laatste geheime ingrediënt: Pb5(CO3)3O(OH)2 ofwel plumbonacriet. Deze stof is uiterst zeldzaam in historische verflagen. Plumbonacriet is aangetroffen in sommige monsters van schilderijen uit de twintigste eeuw en in een aangetast rood loodpigment in een schilderij van Van Gogh. Geen ongelukje of een verdwaald stofje, want onderzoek toont dat de toepassing het resultaat is van een bedoelde synthese. De aanwezigheid van plumbonacriet wijst op een alkalisch oplosmiddel. Op basis van historische teksten wordt gedacht dat Rembrandt voor dit doel loodoxide (loodglit) aan de olie toevoegde om een pasta-achtige verf te krijgen.  Al kunnen er bij het drogen van de verf ook allerlei nieuwe producten in een verf ontstaan. De vondst maakt het mogelijk om specifieke impasto-achtige monsters te gaan reconstrueren voor reparatie en veroudering.  Zowel in CO2-rijke en CO2-vrije atmosferen om te bekijken waar de carbonaten in plumbonacriet vandaan komen als ook in vochtige en droge omstandigheden om het effect van water te beoordelen. Vervalsers weten wat hun te doen staat:  al is nog onbekend of de stof zich voordoet in al zijn schilderijen. Ook dat wordt nader onderzocht.

Samenwerking

Het werk, onder leiding van de afdeling Materials Science and Engineering van de TU Delft en het Rijksmuseum, wordt uitgevoerd in samenwerking tussen de academische wereld (Institut de Recherche de Chimie van de Universiteit van Parijs en de Universiteit van Amsterdam), onderzoeksinstituten voor cultureel erfgoed (C2RMF: Centre de Recherche et des Restauration des Musées de France), musea (Rijksmuseum en Mauritshuis) en de ESRF.

Elders op dit blog:

Typex tekent op

Mieke van Os

Stripschapprijs 2019 winnaar

Typex gaf al eerder een mooie graphic novel uit over Rembrandt waarvoor hij de Stripschap-penning voor Album van het Jaar ontving.

Nu is de illustere Andy Warhol de hoofdpersoon in een feitelijke fictie. Deels berustend op feitjes, documentaires en boeken met een flinke scheut fantasie erdoorheen. Wat is feit? Wat niet?  Een dikke pil, maar liefst 568 bladzijden voor € 36,-. Net zoals Rembrandt lees je er niet zomaar doorheen. Er zitten veel lagen in.  Een kuitenbijtertje, 15+. Warhol in tien delen. Van Madonna, Mohammed Ali (wie?) tot Donald Trump, ze komen allemaal langs in zijn leven.

Groet en ontmoet

De Stripschapprijs wordt sinds 1974 jaarlijks toegekend aan een striptekenaar of tekstschrijver die zich buitengewoon verdienstelijk heeft gemaakt voor het beeldverhaal in het algemeen en het Nederlandse beeldverhaal in het bijzonder. De uitreiking is op 23 maart in de Utrechtse Jaarbeurshal.

Zie elders op dit blog:

Boy 7

Mieke van Os

Tijd speelt een belangrijke rol in de vertelde tijd van Boy 7. Het verhaal is niet chronologisch (en toen, en toen, en toen van begin tot eind) opgebouwd. Het verhaal bestaat uit een aantal tijdlijnen.

Tijdens de beelden van het verleden (het verhaal) zien we de flashbacks van het heden. Zo is er het heden van Sam. Hij wordt wakker in de trein en weet helemaal niks meer. Hij herinnert zich niet hoe hij in de trein komt, wie hij is en waar hij vandaan komt. Doordat hij geen ID kan laten zien in de trein, vlucht hij weg van de conducteurs. Dan is daar Lara (boy 8). Zij helpt  helpt hem verder, maar ook zij kan zich niks herinneren.

In een restaurantje krijgt hij van een serveerster een dagboek, waarin staat wie hij is en wat hij heeft meegemaakt. Hij begint te lezen en we zien tijdens de film in flashbacks dat hij naar school gaat. Ondertussen verschijnt hij op de televisie als dader van de moord op Willem van Geer. De minister van volksgezondheid is vermoord en hij gezien wordt als de verdachte. Willem is hoofd van de terroristenbestrijding, woonachtig in Den Haag, en een laffe man. Hij wil eigenlijk niet meedoen met de terreurzaken van premier Sassen, is het dan ook niet met hem eens, maar hij durft niet echt tegen de premier in te gaan. Een premier die macht, controle en strengere wetten wil hebben. Om dat voor elkaar te krijgen pleegt hij een aanslag op zijn eigen regeringsgebouw, deze aanslag laat hij door de masters doen. Net zoals hij De Geer laat doden door de masters. Hoewel De Geer werd vermoord door een andere master (geslaagde gechipte), moet Sam van Zero (de trainer die opdracht geeft aan de gechipte jongens, hen traint en met ze meegaat op pad om missies te voltooien)  voor het beeld gaan staan, zodat hij als dader wordt gezien).

Sam vlucht weg uit het restaurant en komt in een verlaten huis terecht. In dit verlaten huis zien we tijdens de flashbacks in de film dat Lara ook in het huis gekomen is bij Sam en dat Sam verder zijn dagboek aan het lezen is. Zo ontdekt hij dat Lara en hij verliefd op elkaar waren en dat zij Lara heet. In het heden leest hij in zijn dagboek over zijn verleden en zijn verblijf op het instituut. Hij ontdekt dat er een chip in hun hoofden zit, geplaatst in een soort van opvoedingsinstituut, waarin hij terecht is gekomen nadat hij door een paar studenten is benaderd om de website van het ministerie van veiligheid te hacken. Hij wordt echter betrapt en krijgt de schuld. In overleg met zijn moeder wordt besloten om hem naar een opvoedingsinstituut te sturen, als alternatief voor een gevangenisstraf.  In werkelijkheid blijkt dit helemaal geen opvoedingsinstituut te zijn. De jongens die op deze plek terechtkomen worden klaargestoomd om hun gave nog beter te versterken, zodat zij ingezet kunnen worden voor bepaalde missies, zoals aanslagen en moorden. De jongens zijn zover te krijgen doordat er een chip geplaatst in de nek wordt aangebracht, waardoor de jongens naar willekeur van de behandelaars worden ontdaan van hun geheugen. Door de chip zijn ze ook gevoelloos geworden waardoor ze geen moeite hebben om zonder schuld of scrupules bepaalde opdrachten te voeren, zoals het vermoorden van mensen. Het raakt hen niet en ze herinneren zich ook niets meer. Ze zijn verworden tot robots die worden getraind om hun speciale gaven te verfijnen als ‘wapen’ om nog sterker en gevaarlijker te worden. De directrice is mevrouw Vermunt. In het instituut is hij de zevende jongen, vandaar zijn naam Boy 7 en hij komt op een kamer met Louis (boy 11). Louis is dapper en slim en superhandig met sloten. Hij kan goed vechten en helpt Sam bij zijn onderzoek in het instituut. Samen met Louis gaat hij op ontdekkingstocht en merkt dat zijn chip al klaar ligt om bij hem te implanteren. Slim ruilt hij deze in voor een neutrale chip en ondertussen noteert hij alles wat hij heeft gezien in een notitieboekje, voor het geval hem toch nog iets overkomt. Hij geeft het boekje aan Louis, die het voor hem moet bewaren. Zero – de oppertrainer – komt erachter dat Sam rondgesnuffeld heeft. Hij zoekt Sam op en verdooft hem. Als Sam weer bijkomt, komt hij erachter dat de blanco chip werkt, er gebeurt niks, maar hij moet nu wel doen alsof. Hij krijgt les van Marit, die hem leert om nog beter te worden in het hacken. Ze weet wat er allemaal speelt, maar gaat er niet tegen in. In het heden leest hij zijn verhaal verder tot aan de moord op Marit, zijn lerares.

Verder heeft Sam niets meer opgeschreven. Want tijdens zijn vlucht de trein in op zijn missie naar het ministerie van volksgezondheid  zijn ook Zero en de andere masters de trein ingestapt. Inmiddels weet Zero van Lara dat Boy 7 zijn geheugen nog had en in de trein wordt alsnog de echte chip geplaatst en herinnert hij zich dus niets meer. Sam weet de chip uit zijn nek te verwijderen en krijgt daarmee zijn herinneringen terug. Met Lara haalt hij de usb flashdrive op die hij eerder tussen de rails heeft gelegd op. Lara keert zich tegen Sam en richt een pistool op hem, waardoor Zero hem gevangen kan nemen en de stick afpakt. Te laat, Sam heeft alle informatie en foto’s naar alle klanten van de tien grootste providers heeft gestuurd. Lara krijgt de opdracht om hem te doden, maar Sam vecht terug, kust haar en Lara krijgt ook haar herinneringen weer terug. Ze worden beiden aangevallen door Louis, want ook hij heeft een chip gekregen, maar door kortsluiting raakt zijn chip beschadigd en wordt hij weer zichzelf.

De film is gebaseerd op het boek Boy 7 dat geschreven is door Mirjam Mous. In 2009 is het voor het eerst gepubliceerd en het was meteen een succes. Een SF-thriller voor de jeugd. Die was er nog niet.  De film heeft nog wat elementen van het boek, maar kent een geheel eigen verhaallijn.  Het verhaal van de film speelt zich af in de verre toekomst, waarin Nederland een machtsstaat is geworden en waar de sociale, economische en politieke invloeden heel erg gecontroleerd worden door de politie.

In de diepte van bouwstenen

beoordelingswoorden